Σύμφωνα με το πρότυπο EN/IEC 61558-1, οι μετασχηματιστές χαμηλής τάσης, διακρίνονται, μεταξύ άλλων, σε απομόνωσης (isolating transformers), όταν η τιμή της τάσης εξόδου είναι άνω των 50V (μέρος EN/IEC 61558-2-4) και σε μετασχηματιστές απομόνωσης και ασφαλείας (safety isolating transformers) όταν η ίδια τιμή είναι κάτω των 50V (μέρος EN/IEC 61558-2-6).
Η έννοια του μετασχηματιστή απομόνωσης έγκειται στο ότι, καθώς το πρωτεύον τύλιγμα είναι ηλεκτρικά διαχωρισμένο από το δευτερεύον, ο χρήστης δεν υπόκειται στον κίνδυνο ηλεκτροπληξίας, όταν έρθει σε επαφή με έναν από τους δύο αγωγούς εξόδου, που τροφοδοτούν το κύκλωμα σύνδεσης των φορτίων, αφού η τάση που αναπτύσσεται στο δευτερεύον στηρίζεται στο φαινόμενο της αμοιβαίας επαγωγής, με αποτέλεσμα να «καταργείται η έννοια της φάσης». Ως γνωστόν, όταν ο χρήστης μιας εγκατάστασης έρθει σε επαφή με τη φάση του δικτύου, τότε κλείνει κύκλωμα μέσω γης και έτσι βρίσκεται σε ηλεκτροπληξία. Οι μετασχηματιστές της κατηγορίας αυτής ονομάζονται και μετασχηματιστές γαλβανικής απομόνωσης ή μετασχηματιστές γαλβανικής προστασίας.
Οι μετασχηματιστές απομόνωσης και ασφαλείας (safety isolating transformers), παρέχουν τόσο τη γαλβανική απομόνωση της παραπάνω κατηγορίας, όσο και την τάση ασφαλείας SELV (Safety Extra Low Voltage), ως 50V.
Άλλη κατηγορία, παραπλήσια των παραπάνω δυο, είναι οι μετασχηματιστές ελέγχου (control transformers), λόγω των εφαρμογών για τις οποίες προορίζονται, όπως σε διάφορα βοηθητικά κυκλώματα μηχανημάτων, ηλεκτρικούς πίνακες, κλπ. Η διαφορά, σε σχέση με τις προηγούμενες κατηγορίες, είναι ότι, σύμφωνα με το πρότυπο, που την αφορά (μέρος EN/IEC 61558-2-2), οι απαιτήσεις ασφαλείας είναι μειωμένες, επειδή ενσωματώνονται βοηθητικά σε μια γενικότερη ηλεκτρική διάταξη και δεν υπάρχει ο κίνδυνος της επαφής με τον άνθρωπο.
Στους μετασχηματιστές ισχύος χαμηλής τάσης, συγκαταλέγονται οι μετασχηματιστές πλοίων ή μετασχηματιστές ναυτιλίας, οι οποίοι χρησιμοποιούνται προκειμένου να μετασχηματίσουν την τάση της γεννήτριας του πλοίου και να τροφοδοτήσουν φορτία όπως ο φωτισμός (π.χ. από 440V της γεννήτριας σε 230V).
Άλλη ειδικότερη κατηγορία μετασχηματιστών χαμηλής τάσης, είναι οι μετασχηματιστές απομόνωσης νοσοκομειακής χρήσης (isolating transformers for medical locations) (μέρος EN/IEC 61558-2-15), οι οποίοι εγκαθίστανται κυρίως στα χειρουργεία, μονάδες εντατικής θεραπείας, κ..ά. Η φύση της εφαρμογής αυτής, απαιτεί το στοιχείο της αδιάλειπτης τροφοδοσίας των φορτίων. Για το λόγο αυτό, συνδυάζονται απαραίτητα με επιτηρητή μόνωσης και θερμοκρασίας, ώστε να υπάρχει ειδοποίηση, σε επίπεδο πρώτου σφάλματος.
Στις ειδικότερες κατηγορίες συναντώνται και οι μετασχηματιστές εργοταξίων (απομόνωσης και απομόνωσης-ασφαλείας), οι οποίοι είναι φορητοί, προκειμένου να εξυπηρετούν την ασφάλεια για τις ανάγκες τροφοδοσίας διαφόρων εργοταξιακών φορτίων, όπως τα ηλεκτρικά εργαλεία.
Από όλα τα παραπάνω, γίνεται σαφές ότι το μεγαλύτερο μέρος των εφαρμογών αφορά σε περιπτώσεις, που το τροφοδοτούμενο φορτίο, μέσω μετασχηματιστή, έρχεται σε επαφή με τον άνθρωπο. Έτσι, η ποιότητα κατασκευής πρέπει να εξασφαλίζει τα οριζόμενα από τα σχετικά πρότυπα, επίπεδα ασφάλειας. Κάτι τέτοιο, ακόμα και για ηλεκτρολόγους, που δεν είναι δυνατό να έχουν εξειδικευμένες γνώσεις κατασκευής μετασχηματιστών, εξασφαλίζεται με την επιλογή πιστοποιημένων μετασχηματιστών, με αναγνωρισμένο σήμα ποιότητας (π.χ. TUV, VDE, KEMA, κλπ).
Στην πραγματικότητα όμως, δυστυχώς, σε προϊόντα χαμηλού κόστους, στις περισσότερες περιπτώσεις η σήμανση CE είναι κενή περιεχομένου, καθώς δεν τηρούνται στην κατασκευή, ακόμα και τα στοιχειώδη.
Αντίθετα, η κατασκευή των προϊόντων, που φέρουν σήμα ποιότητας, ελέγχεται τακτικά από τον φορέα της σχετικής πιστοποίησης, βάσει προκαθορισμένων αυστηρών διαδικασιών, προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση των απαιτήσεων των προτύπων.
